Jednoosobowa działalność gospodarcza jest jedną z najpopularniejszych form prowadzenia przedsiębiorstwa w Polsce (o pozostałych formach dowiecie się TUTAJ). Jest tak przede wszystkim ze względu na niewielki formalizm przy zakładaniu i prowadzeniu firmy. Ten rodzaj działalności wskazany jest przede wszystkim dla osób dopiero zaczynających własny biznes, których głównym wkładem będzie praca, nie kapitał.
[lwptoc]
Jednoosobowa działalność gospodarcza a wiek przedsiębiorcy
Prowadzenie działalności gospodarczej uregulowane zostało przede wszystkim w ustawie – Prawo przedsiębiorców. Zgodnie z nią, przedsiębiorcą może być m.in. osoba fizyczna. Choć nie wynika to wprost z powyższych przepisów, zarejestrować się w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (dalej: CEIDG) mogą wyłącznie osoby posiadające pełną zdolność do czynności prawnych.
Takiej zdolności nie posiadają natomiast osoby niepełnoletnie ani ubezwłasnowolnione. Innymi słowy, osoby te nie mogą samodzielnie podejmować wszystkich czynności prawnych. Tymczasem, zgodnie z Kodeksem cywilnym, przedsiębiorcą jest osoba, prowadząca we własnym imieniu i na własną rzecz działalność gospodarczą lub zawodową. Osoby nieposiadające pełnej zdolności do czynności prawnych działają natomiast za pośrednictwem swoich przedstawicieli. Z tych względów nie jest możliwe zarejestrowanie jednoosobowej działalności gospodarczej przez osobę niepełnoletnią czy ubezwłasnowolnioną (chociażby częściowo).
Jednoosobowa działalność gospodarcza w przypadku cudzoziemców
Kwestię prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej przez osoby fizyczne nieposiadające obywatelstwa polskiego reguluje jeszcze inna ustawa. Mowa tu o ustawie o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W przypadku obywateli państw członkowskich UE lub EOG sprawa jest prosta – mogą oni podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach, co obywatele polscy.
Członkowie rodzin ww. osób mogą prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą, nawet jeśli nie posiadają obywatelstwa państwa członkowskiego. Warunkiem jest dołączenie w Polce do takiego obywatela lub przebywanie z nim na terytorium Polski.
Pozostałe osoby muszą posiadać co najmniej:
- zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej,
- zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku m.in. z połączeniem z rodziną legalnie przebywającą w Polsce, kształceniem się na studiach,
- status uchodźcy,
- ochronę uzupełniającą,
- zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub zgodę na pobyt tolerowany,
- zezwolenie na pobyt czasowy i pozostają w związku małżeńskim zawartym z obywatelem polskim zamieszkałym na terytorium Polski,
- zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania działalności gospodarczej, udzielone ze względu na kontynuowanie prowadzonej już działalności gospodarczej na podstawie wpisu do CEIDG
- ochronę czasową w Polsce
- ważną Kartę Polaka,
Pozostali cudzoziemcy mogą prowadzić działalność wyłącznie w formie spółek osobowych lub kapitałowych.
Zachęcam do zapoznania się z naszą ofertą z zakresu OBSŁUGI PRAWNEJ CUDZOZIEMCÓW, a tym LEGALIZACJI POBYTU.
Jednoosobowa działalność gospodarcza a zakaz jej prowadzenia
Pomimo spełniania powyższych przesłanek, są osoby, które nie będą mogły zarejestrować działalności w CEIDG. Chodzi tu o osoby, wobec których prawomocnie orzeczono zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.
W przypadku osób, wobec których orzeczono zakaz:
- wykonywania określonego zawodu, którego wykonywanie przez przedsiębiorcę podlega wpisowi do CEIDG,
- prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub z opieką nad nimi,
nie będzie możliwe prowadzenia działalności w obszarach objętych zakazem.
Jednoosobowa działalność gospodarcza – rejestracja w CEIDG
Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej wymaga wpisu do CEIDG, o czym wspominaliśmy już tutaj.
Co istotne wniosek taki można złożyć przez Internet. Warunkiem jest posiadanie profilu zaufanego ePUAP lub podpisu kwalifikowanego. O różnicach i dostępności poszczególnych podpisów szerzej w TYM miejscu.
Złożenie wniosku jest oczywiście również możliwe w urzędzie miasta lub gminy. Wniosek taki może złożyć także pełnomocnik.
W każdym natomiast przypadku sama rejestracja jest bezpłatna. Wyjątek stanowi przypadek składania wniosku przez pełnomocnika. Wówczas konieczne jest uregulowanie opłaty skarbowej w kwocie 17 zł.
Wraz z wnioskiem przyszły przedsiębiorca musi także zadeklarować, w jaki sposób będzie rozliczał się z Urzędem Skarbowym. Należy także wskazać sposób ubezpieczenia społecznego przyszłego przedsiębiorcy.
Szarzej na temat poszczególnych rubryk wniosku o wpis do CEIDG w kolejnym wpisie.
Jeżeli potrzebujesz pomocy w zarejestrowaniu działalności, zapraszamy do kontaktu – adwokat Katowice – biuro@adwokatagk.pl tel. 322541818
Jednoosobowa działalność gospodarcza a odpowiedzialność przedsiębiorcy
Osoba prowadząca działalność w omawianej formie jest równocześnie wyłącznym właścicielem przedsiębiorstwa. Innymi słowy wszelkie składniki (materialne i niematerialne) przedsiębiorstwa są własnością tej osoby fizycznej.
Z drugiej zaś strony osoba taka ponosi odpowiedzialność wobec swoich wierzycieli całym swoim majątkiem. Oznacza to, że jednoosobowa działalność gospodarcza nie chroni majątku prywatnego przedsiębiorcy przed ewentualną egzekucją. Wyjątek będzie stanowiła sytuacja pozostawania przez przedsiębiorcę w stosunku małżeńskim z ustawową albo rozszerzoną wspólność majątkową. Wówczas, w większości przypadków (lecz nie we wszystkich), majątek wspólny będzie chroniony.
Więcej na ten temat znajdziecie w kolejnym artykule.
Podstawa prawna:
- Prawo przedsiębiorców
- Ustawa o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
- Kodeks cywilny
- ustawa o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy
- ustawa o opłacie skarbowej
Stan prawny na maj 2020 r.
