Wezwanie na rozprawę w czasie epidemii koronawirusa

W dwóch poprzednich wpisach “Rozprawa – stawiennictwo w sądzie – część 1 i część 2“, opisałam po krótce jak należy zachować się w sądzie. Wpisy te datowane są na luty 2020 roku, czyli jeszcze przed obecną epidemią koronawirusa. Dzisiejszy wpis “Wezwanie na rozprawę w czasie epidemii koronawirusa” będzie niejako ich kontynuacją, z tym, że w aktualnej rzeczywistości. Zapraszam do lektury

Co zrobić w przypadku braku możliwości stawiennictwa na rozprawie?

Jeśli świadek został wezwany na rozprawę i nie może się na nią stawić, to, niezależnie od przyczyny, powinien o tym uprzedzić sąd. Innymi słowy, powinien uprzednio usprawiedliwić swoją nieobecność. Do takiego usprawiedliwienia należy dołączyć dowody potwierdzające przyczynę niestawiennictwa. Świadek powinien takie usprawiedliwienie wysłać pocztą listem poleconym. Jeśli jednak przyczyna braku możliwości stawiennictwa na rozprawie pojawiła się na tyle późno, że usprawiedliwienie nie zdaży wpłynąć do sądu, to warto wysłać je również e-mailem na adres wydziału. W takiej sytuacji warto wskazać w tytule e-maila sygn. akt zdopiskiem “pilne”, “ważne” lub inne temu podobne. W sytuacji podbramkowej, należy zadzwonić do sądu i poprosić rozmócę – pracownika sądu – o zrobienie notatki dokumentującej treść rozmowy.

Powyższe uwagi odnieść należy również do strony (powoda, pozwanego, wnioskodawcy, uczestnika, podejrzanego, oskarżonego).

Brak możliwości stawiennictwa z powodu choroby

Usprawiedliwienie niestawiennictwa z powodu choroby wymaga przedstawienia zaświadczenia potwierdzającego niemożność stawienia się na wezwanie sądu. Takie zaświadczenie powinno być wystawione przez lekarza sądowego.

Co oczywiste, w czasach epidemii uzyskanie takiego zaświadczenia może być problematyczne. Na szczęście dostrzegł to ustawodawca. W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, nie wymaga się przedstawienia ww. zaświadczenia.

Brak możliwości stawiennictwa przez dłuższy czas

W przypadku braku możliwości stawiennictwa przez dłuższy czas, w postępowaniu cywilnym świadek ma kilka opcji. Po pierwsze, może zawnioskować o odebranie zeznań na piśmie. Sąd samodzielnie decyduje czy w taki sposób przesłuchać świadka. Polega to na tym, że sąd wyśle do świadka listę pytań i przyrzeczenie do wypełnienia i podpisania. Po drugie, świadek może również zawnioskować o swoje przesłuchanie na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięk. W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, nie musi wówczas przebywać w budynku sądu (może przebywać w domu). Konieczne jest, żeby świadek dysponował komuterem z systemem Windows/macOS albo smartfonem. Nadto, świadek powinien mieć dostęp do Internetu, kamerkę internetową, mikrofon oraz głośniki albo słuchawki. Po trzecie, świadek może wnieść o przesłuchanie go w miejscu zamieszkania.Te dwie ostatnie opcje odnoszą się również do strony.

W postępowaniu karnym, nie ma możliwości składania przez świadka zeznań na piśmie. Jest natomiast możliwość przesłuchanie na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. Jednak świadek musi wówczas przebywać w budynku innego sądu (właściwego ze względu na miejsce zamieszkania). Jest również możliwość przesłuchania w miejscu zamieszkania. Wszystkie te uwagi odnoszą się również do strony.

Co zrobić jeśli sąd nałożył już grzywnę?

Za nieusprawiedliwione niestawiennictwo sąd skaże świadka na grzywnę. Jednocześnie, sąd wezwie takiego świadka powtórnie, a w razie ponownego niestawiennictwa skaże go na ponowną grzywnę i może zarządzić jego przymusowe sprowadzenie. W ciągu tygodnia od dnia otrzymania postanowowienia skazującego na grzywnę, świadek może usprawiedliwić swoje niestawiennictwo. Jeśli tak się stanie, to sąd zwolni świadka od grzywny i przymusowego doprowadzenia.

Co jednak jeśli świadek przegapi ten termin siedmiodniowy? W tej sytuacji, tak czy inaczej, świadek powinien jak najszybciej złożyć takie usprawiedliwienie, najpóźniej na rozprawie, na której świadek zostanie wezwany. W praktyce, prawie zawsze sąd zwalnia wówczas świadka od grzywny.

Jeżeli potrzebujesz indywidualnej porady prawnej, zapraszam do kontaktu – adwokat Katowice – e-mail: biuro@adwokatagk.pl, tel.: 32 254 18 18. 

Podstawa prawa: kodeks postępowania cywilnego, kodeks postępowania karnego, ustawa z 16 kwietnia 2020 roku o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Stan prawny: 02.2021 r.