W ostatnim wpisie, z którym można się zapoznać klikając TUTAJ, poruszyłam problematykę koronawirusa w kontekście prawa pracy. Po publikacji tego wpisu pojawiło się wiele pytań odnośnie tego jak należy liczyć wspomniane w nim wynagrodzenie przestojowe. Niniejszy wpis poświęcam więc odpowiedzi na to pytanie, czyli koronawirus a wynagrodzenie przestojowe w aspekcie praktycznym.
Zapraszam również do zapoznania się z pozostałym wpisami, w których opisany został wpływ koronawirusa na życie codzienne każdego z nas.
Wynagrodzenie przestojowe – definicja
W pierwszej kolejności, przypomnieć jednak należałoby co to jest to wspomniane wynagrodzenie przestojowe.
Zgodnie z Kodeksem pracy, pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących Pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli składnik taki nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie odrębnych przepisów.
Faktycznie, przepis ten może nie być na pierwszy rzut oka do końca jasny dla pracodawców i pracowników.
Przechodząc więc z języka prawnego na bardziej przystępny język potoczny, wskazać należy, że wynagrodzenie przestojowe dzieli się na trzy typy. Pierwszy to ten wynikający z osobistego zaszeregowania pracownika określony w stawce miesięcznej. Drugi to ten wynikający z osobistego zaszeregowania pracownika określony w stawce godzinowej. Wreszcie trzeci to ten w wysokości 60% wynagrodzenia.
To, jaki typ tego wynagrodzenia znajdzie zastosowanie w konkretnym przypadku, zależeć będzie od tego, w jaki sposób strony uzgodniły wynagrodzenie za świadczoną pracę.
Poniżej przedstawiam krótki opis każdego z tych typów wynagrodzenia wraz z -dla zobrazowania – przykładem praktycznym.
Koronawirus – rozwiązanie umowy o pracę
Koronawirus – ograniczenia w życiu codziennym na dzień 25.03.2020
Koronawirus – poradnik przedsiębiorcy na dzień 24.03.2020
Koronawirus a zatory płatnicze
Koronawirus a wynagrodzenie przestojowe wynikające z osobistego zaszeregowania pracownika określone w stawce miesięcznej
Ten typ wynagrodzenia przestojowego w praktyce znajdzie zastosowanie w większości przypadków. Ale co to w zasadzie znaczy to osobiste zaszeregowanie pracownika określone w stawce miesięczne?
Stawka osobistego zaszeregowania to nic innego jak wynagrodzenie zasadnicze, które określone zostało przez strony w stałej stawce miesięcznej. Bez żadnych dodatków – ani stałych, ani zmiennych. Stałe dodatki to przykładowo dodatek za staż pracy. Te zmienne dodatki to z kolei przykładowo prowizja, premia czy nagroda. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, wyjątkiem jest tu dodatek funkcyjny. Ten bowiem należy brać pod uwagę przy obliczaniu tego typu wynagrodzenia przestojowego.
Innymi słowy, w tym typie, przy obliczaniu wynagrodzenia przestojowego bierze się pod uwagę wyłącznie wynagrodzenie zasadnicze.
Żeby obliczyć to wynagrodzenie należy dokonać dwóch czynności. Po pierwsze, należy podzielić miesięczną stawkę wynagrodzenia przez liczbę godzin pracy, którą w danym miesiącu pracownik miał przepracować (wg wymiaru czasu pracy). Po drugie, należy pomnożyć uzyskaną stawkę za 1 godzinę przez liczbę godzin przestoju.
Teraz przeniesiemy teorię na praktykę.
Przykład
Strony uzgodniły, że pracownik będzie otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 3.000 zł. Dodatkowo miał on otrzymywać dodatek stały w postaci dodatku funkcyjnego w kwocie 500 zł i dodatku za staż pracy w kwocie 200 zł. A nadto, dodatek zmienny w postaci prowizji w zależności od osiąganych przez niego wyników sprzedaży. W marcu 2020 roku w zakładzie pracy pracodawcy nastąpił przestój. Miał on związek z wprowadzeniem na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii związanej z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Przestój trwał łącznie 80 godzin. W marcu 2020 roku przypadało 22 dni robocze.
Jak w tej sytuacji obliczyć wynagrodzenie przestojowe?
W tym przykładzie, wynagrodzenie przestojowe powinno zostać obliczone na podstawie wynagrodzenia zasadniczego w kwocie 3.000 zł oraz dodatku funkcyjnego 500 zł. Łącznie w kwocie 3.500 zł.
W pierwszej kolejności należy ustalić stawkę za 1 godzinę pracy. Czyli 3.500 zł/ 176 godzin = 19,89 zł. Następnie, obliczamy już wynagrodzenie przestojowe – 19,98 zł x 80 godzin przestoju =1.591,20 zł.
Tym samym, za 80 godzin przestoju w marcu 2020 roku, pracownikowi przysługiwać będzie 1.591,20 zł.
Koronawirus a wynagrodzenie przestojowe wynikające z osobistego zaszeregowania pracownika określone w stawce godzinowej
Kolejny typ wynagrodzenia przestojowego to wynagrodzenie wynikające z osobistego zaszeregowania pracownika określone w stawce godzinne. Różni się on, od tego omówionego powyżej jedynie stawką. W tym przypadku stawka ta określona bowiem została, jako godzinowa (a nie miesięczna, jak powyżej). Aktualne zostają więc uwagi poczynione powyżej w zakresie tego co należy brać pod uwagę przy określaniu tego wynagrodzenia.
Przykład
Strony uzgodniły, że pracownik będzie otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 20 zł za godzinę pracy. Dodatkowo miał on otrzymywać dodatek za staż pracy w kwocie 100 zł. W marcu 2020 roku w zakładzie pracy pracodawcy nastąpił przestój. Miał on związek z wprowadzeniem na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii związanej z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Przestój trwał łącznie 100 godzin. W marcu 2020 roku przypadało 22 dni robocze.
Jak w tej sytuacji obliczyć wynagrodzenie przestojowe?
W tym przykładzie, przy obliczaniu wynagrodzenia przestojowego nie należy brać pod uwagę dodatku za staż pracy.
Wynagrodzenie przestojowe wylicza się w prosty sposób mnożąc stawkę godzinową przez ilość godzin przestoju. W podanym przykładzie będzie to 20 zł x 100 godzin przestoju, czyli 2.000 zł.
Tym samym, za 100 godzin przestoju w marcu 2020 roku, pracownikowi przysługiwać będzie 2.000 zł.
Koronawirus a wynagrodzenie przestojowe w wysokości 60% wynagrodzenia
Ten typ wynagrodzenia przestojowego znajdzie zastosowanie jedynie wtedy, jeśli w umowie o pracę strony nie określiły ani stawki wynagrodzenia miesięcznej, ani stawki wynagrodzenia godzinowej. W szczególności taka sytuacja będzie więc miała zastosowanie, w przypadku pracowników wynagradzanych akordowo lub prowizyjne. Czyli wtedy, jeśli wynagrodzenie będzie uzależnione od wyników pracy osiąganych przez danego pracownika.
Wspomniane 60% wynagrodzenia będzie wówczas liczone tak, jak wynagrodzenie urlopowe. W praktyce oznacza to, że podstawę wynagrodzenia przestojowego w tym typie stanowić będą te składniki, które są brane pod uwagę przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego. Składniki stałe bierze się pod uwagę w kwotach obowiązujących w miesiącu, w którym nastąpił przestój. Z kolei składniki zmienne – przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc – uwzględnia się w łącznej kwocie wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy poprzedzającym miesiąc, w którym nastąpił przestój. A przypadku znacznych wahań kwot tych składników, w okresie 12 miesięcy.
Żeby obliczyć wynagrodzenie przestojowe za 1 godzinę należy wykonać następujące czynności. Stawkę składników stałych wynagrodzenia miesięcznego należy podzielić przez liczbę godzin pracy, którą w danym miesiącu pracownik miał przepracować w danym miesiącu. Następnie stawkę składników zmiennych wynagrodzenia z 3 (albo max 12) miesięcy należy podzielić przez liczbę godzin przepracowanych przez pracownika w tym okresie.
Przykład
Strony uzgodniły, że pracownik będzie otrzymywał wynagrodzenie w systemie akordowym. Stawka za godzinę pracy wynosi miała od 40 zł do 120 zł. Dodatkowo miał on otrzymywać dodatek za staż pracy w kwocie 350 zł. A nadto, miesięczną premię jakościową w zakresie od 10 do 20% wynagrodzenia. W marcu 2020 roku w zakładzie pracy pracodawcy nastąpił przestój. Miał on związek z wprowadzeniem na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii związanej z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Przestój trwał łącznie 120 godzin. W marcu 2020 roku przypadało 22 dni robocze. Za grudzień 2019 roku, styczeń i luty 2020 roku, pracownik otrzymał wynagrodzenie w kwotach odpowiednio: 4.860 zł, 5.280 zł i 4.920 zł. Łącznie 15.060 zł. Pracownik przepracował w tym czasie 496 godzin (odpowiednio 160 godzin, 176 godzin i 160 godzin).
Jak w tej sytuacji obliczyć wynagrodzenie przestojowe?
W pierwszej kolejności, dodatek za staż pracy w marcu 2020 roku należy podzielić przez liczbę godzin do przepracowania w tym miesiącu. 350 zł/176 zł = 1,99 zł. W drugiej kolejności, sumę wynagrodzenia zamiennego za okres grudzień 2019 roku do lutego 2020 roku należy podzielić przez liczbę godzin pracy z tego okresu. 15.060 zł/496 godzin = 30,36 zł. Następnie, uzyskane kwoty należy zsumować. 1,99 zł + 30,36 zł =32,35 zł. Dalej, uzyskaną kwotę mnożymy 60%. 32,35 zł x 60% = 19,41 zł.. 32,35 zł x . Wreszcie, obliczamy już wynagrodzenie przestojowe mnożąc uzyskaną kwotę przez liczbę godzin przestoju. 19,41 zł x 120 godzin przestoju = 2.329,20 zł.
Tym samym, za 120 godzin przestoju w marcu 2020 roku, pracownikowi przysługiwać będzie 2.329,20 zł.
Kończąc, pamiętać jeszcze należy, że wynagrodzenie przestojowe będzie należne pracownikowi jedynie wówczas, jeśli rzeczywiście był on gotowy do wykonywania pracy.
Jeżeli potrzebujesz pomocy, zapraszamy do kontaktu – adwokat Katowice – biuro@adwokatagk.pl tel. 322541818
Stan prawny na 23.03.2020 r.
