Od kiedy spółka z o. o. traktuje nabywcę udziału jako wspólnika?
Sprawa dotyczy najprostszej z możliwych sytuacji – umowy zbycia udziałów przez dotychczasowego wspólnika, gdy umowa spółki nie zakłada prawa pierwokupu dla dotychczasowych wspólników, ani nie ma ograniczeń zbywania udziałów.
Pytanie wydaje się aż za proste, ale praktyka potrafi skomplikować najprostszą sytuację.
I tak zgodnie z kodeksem spółek handlowych i ustawą o KRS, wspólnicy (a dokładniej zainteresowani, czyli albo potencjalni sprzedający albo kupujący) powinni poinformować spółkę (czyli zarząd) o fakcie podpisania umowy zbycia udziałów i dostarczyć dowód tego zbycia/przejścia.
Jeśli interesują Cię inne tematy z kategorii SPÓŁKI, zajrzyj do innych wpisów tutaj.
Jeżeli potrzebujesz pomocy, zapraszamy do kontaktu – adwokat Katowice – biuro@adwokatagk.pl tel. 322541818
Co jest dowodem przejścia własności udziału?
Czy dowodem przejścia praw udziałowych może być wyciąg z aktu notarialnego rzekomej [piszę rzekomej, bo wyciąg z umowy nie zawiera jednoznacznego postanowienia o przejściu własności udziałów] umowy zbycia udziałów, sporządzony po angielsku (przed notariuszem w Niemczech), zawierający postanowienia warunkowe (odnoszące się do przejścia własności udziałów) – bo na takiej właśnie podstawie nowy wspólnik domaga się od zarządu spółki potwierdzenia na zwołanym NZW, listy wspólników z wszelkimi tego konsekwencjami, w celu zgłoszenia zmian wspólników do KRS. I nie chodzi o to, że wyciąg z dokumentu nie mógłby służyć za dowód przejścia udziałów, ale o to, że ten konkretny wyciąg nie zawierał w treści postanowienia o bezwarunkowym przejściu udziałów.
Tymczasem aktualny zarząd spółki do sytuacji podchodzi bardzo nieufnie, ponieważ nie dostał nic, oprócz pozasłanianego wyciągu (a właściwie skanu wyciągu) ww. umowy, która w jego ocenie nie jest umową zbycia udziałów, ale czymś na kształt umowy przedwstępnej, albo zobowiązującej do przeniesienia praw udziałowych. Niepewność wynika z bardzo okrojonego kształtu dokumentu, który otrzymał zarząd.
Jak wskazuje orzecznictwo – dowodem przejścia własności może być każdy dokument czy też każda rzecz, której treść wskazuje bezwarunkowo na przejście udziałów na inną osobę.
Tak wypowiedział się m. in. Sąd Najwyższy w Uchwale z dnia 06.06.2012 sygn. III CZP 22/12.
Pomocne w ww. sytuacji okazało się też pomocne orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku w sprawie I ACa 559/13, który orzekł iż:
Zgodnie przepisem art. 187 k.s.h. o przejściu udziału na inną osobę zainteresowani zawiadamiają spółkę przedstawiając dowód przejścia, przy czym przejście udziału jest skuteczne wobec spółki od chwili gdy spółka otrzyma od jednego z zainteresowanych zawiadomienie o tym wraz z dowodem dokonania czynności. Jednocześnie o ile udział jest przenoszony pod warunkiem skutek zawarcia umowy warunkowej uzależniony jest od spełnienia się tego warunku, zatem należy zawiadomić spółkę o ziszczenie się tego warunku i fakt ten udokumentować. Dopóki spółka nie zostanie zawiadomiona nie można traktować kogokolwiek z nabywców jako uprawnionych z udziału, co oznacza iż wspólnikiem jest ten, który jest spółce znany na podstawie stosownego zawiadomienia, zaś do momentu skutecznego zawiadomienia spółki uprawnionym z udziału jest dotychczasowy wspólnik. Zawiadomienie może mieć dowolną formę, ale dokumenty uzupełniające powinny mieć formę przypisaną dla danej czynności. W przypadku zbycia udziału konieczne jest zatem zgodnie z art. 180 k.s.h. zachowanie formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.
W podsumowaniu powyższego należy wskazać za wybitnymi komentatorami przedmiotu, że by doszło do skutecznego przejścia udziału na inną osobę, konieczne jest kumulatywne spełnienie następujących warunków: 1) zawiadomienie o zbyciu; 2) dokonanie tego przez uprawnione osoby; 3) skierowanie do osób uprawnionych; 4) czynności te muszą być uzupełnione dowodem przejścia. Jeżeli brak jest dowodu przejścia udziałów albo też dowód ten jest na tyle wątpliwy, że budzi zastrzeżenia zarządu (na przykład toczą się spory między stronami czynności zbycia udziału), to nie powinien on podejmować jakichkolwiek czynności. Dopóki spółka nie zostanie o tym zawiadomiona, nie można traktować kogokolwiek z nabywców jako uprawnionych z udziału.
W tej sytuacji zarząd mimo uzyskania informacji o zmianie w składzie osobowym wspólników, do czasu uzyskania bezwarunkowego dowodu tej zmiany, nie ma prawa ani obowiązku podpisywać listy wspólników wykazującej nowego wspólnika.
Stan prawny na 09.2019
Inne artykuły w kategorii SPÓŁKI– www.adwokatagk.pl/category/spolki/
