Co to znaczy zrzec się spadku? Jak mogę zrzec się spadku? Czyli o praktycznych aspektach zrzeczenia się spadku.
Inne wpisy na temat prawa spadkowego znajdą Państwo tutaj.
Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą z zakresu PRAWA SPADKOWEGO.
[lwptoc]
Co to znaczy zrzec się spadku
Stosunkowo często pojęcia prawnicze są nieco przeinaczane w użyciu potocznym. Dobrym tego przykładem jest pojęcie „zrzeczenia się spadku”.
Faktycznie bowiem czynność zrzeczenia się spadku, a właściwie zrzeczenia się dziedziczenia, jest możliwa i przewiduje ją kodeks cywilny. Jednak najczęściej, w mowie potocznej, pojęcie to jest błędnie używane. Kryje się pod nim odrzucenie spadku albo dział spadku, na skutek którego dana osoba nic ze spadku nie otrzyma, przekaże spadek pozostałym spadkobiercom. W zasadzie nie ma w tym nic złego, jednak warto używać prawidłowych pojęć i znać różnice między nimi.
Zrzeczenie się spadku w znaczeniu ogólnym należy rozumieć jako dokonanie czynności przez spadkobiercę, na skutek której nie będzie on miał praw do spadku po danej osobie. O jakie konkretnie czynności chodzi?
Jak zrzec się spadku
Są co najmniej trzy drogi do tego, żeby zrzec się spadku (w znaczeniu potocznym) po danej osobie. W zależności od okoliczności sprawy, nie każda będzie możliwa. W praktyce, najczęściej możemy osiągnąć ten cel przez:
- zawarcie umowy o zrzeczenie się dziedziczenia po danej osobie,
- odrzucenie spadku,
- w drodze działu spadku.
Wszystkie te czynności cechują się tym, że aktywnością musi wykazać się spadkobierca, który nie chce danego spadku. Przeciwieństwem jest np. wydziedziczenie, o którym decyduje wyłącznie spadkodawca.
W tym wpisie szerzej omówiona będzie umowa o zrzeczenie się dziedziczenia, pozostałe możliwości w kolejnych wpisach z tej serii.
Zrzeczenie się dziedziczenia
Używając ściśle pojęć prawniczych, należałoby powiedzieć, że jest tylko jedna droga do zrzeczenia się spadku, zrzeczenia się dziedziczenia. Jest to podpisanie przez potencjalnego (przyszłego) spadkobiercę ustawowego z potencjalnym (przyszłym) spadkodawcą umowy o zrzeczenie się dziedziczenia. Z teoretycznego punktu widzenia tylko ta czynność prawna jest zrzeczeniem się spadku. Inne prowadzą do podobnego rezultatu, jednak de facto są innymi czynnościami.
Kiedy można zrzec się dziedziczenia
Jeżeli zatem spadkobierca chce się zrzec dziedziczenia w znaczeniu dosłownym, musi to zrobić, póki jego potencjalny spadkodawca żyje. Czynność ta wymaga bowiem zawarcia umowy i to w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności.
Umowa zrzeczenia się dziedziczenia może być zawarta przez spadkodawcę tylko z jego spadkobiercą ustawowym.
Jakie są skutki zrzeczenia się dziedziczenia
Skutkiem takiej umowy, spadkobierca ustawowy będzie traktowany tak, jakby w ogóle nie dożył otwarcia spadku, czyli nie dożył śmierci spadkodawcy. Nie będzie miał prawa ani do spadku, ani do zachowku, nie będzie brany pod uwagę przy obliczaniu zachowku dla innych uprawnionych, nie będzie brany pod uwagę przy dziale spadku.
Powyższe skutki obejmą również zstępnych (dzieci, wnuki, prawnuki) spadkobiercy, który zawarł umowę zrzeczenia się dziedziczenia, chyba że w umowie wskazano inaczej. Wskazano inaczej, czyli wprost zaznaczono, że umowa ogranicza się tylko do spadkobiercy, który umowę podpisał.
Rozwiązanie umowy
Póki strony umowy o zrzeczenie się dziedziczenia żyją, to mogą ją rozwiązać. Jednak ponownie trzeba pamiętać o zachowaniu formy aktu notarialnego. W przeciwnym wypadku rozwiązanie umowy będzie nieważne i umowa nadal będzie obowiązywać.
Podsumowanie
Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia to jedna z alternatyw uregulowania spraw spadkowych jeszcze za życia potencjalnego spadkodawcy. Wymaga oczywiście zgodnego działania stron i może być zawarta tylko ze spadkobiercą ustawowym.
Jeżeli za życia spadkodawcy nie zawarliśmy takiej umowy, to podobne skutki można osiągnąć dokonując innych czynności, które będą tematem kolejnych wpisów z serii prawa spadkowego. Znajdą je Państwo wkrótce na naszym blogu w kategorii „Spadek”.
Jeżeli potrzebujesz:
- porady prawnej z zakresu prawa spadkowego, w tym kwestii podatkowych
- pomocy w prowadzeniu sprawy spadkowej, sprawy podatkowej,
zapraszamy do kontaktu – adwokat Katowice – biuro@adwokatagk.pl tel. 322541818
Podstawa prawna: Kodeks cywilny
Stan prawny: 01.2021 r.
