Odpowiedzialność za długi spadkowe. Kiedy pełna, a kiedy ograniczona.
Inne wpisy na temat prawa spadkowego znajdą Państwo tutaj.
Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą z zakresu PRAWA SPADKOWEGO.
[lwptoc]
Przyjęcie spadku – wprost czy z ograniczeniem odpowiedzialności
Zgodnie z prawem spadkowym w ciągu sześciu miesięcy od dowiedzenia się o tytule powołania do spadku (z ustawy lub z testamentu), można złożyć oświadczenie o przyjęciu (wprost albo z dobrodziejstwem inwentarza) albo o odrzuceniu spadku.
W praktyce, w zależności od sytuacji, termin ten liczony będzie np. od:
- chwili dowiedzenia się o śmierci spadkodawcy,
- momentu dowiedzenia się, że spadkodawca powołał nas do dziedziczenia w testamencie,
- dowiedzenia się, że spadkobiercy poprzedzający nas w kolejności dziedziczenia odrzucili spadek.
Jeżeli w tym terminie spadkobierca nie złoży żadnego oświadczenia, a spadkodawca zmarł:
- przed 18.10.2015 r. oznacza to, że spadek nabył on wprost,
- od 18.10.2015 r. oznacza, że spadek nabył z dobrodziejstwem inwentarza.
We wskazanej dacie (18.10.2015 r.) weszła bowiem w życie nowelizacja kodeksu cywilnego, która odwróciła skutki braku oświadczenia co do przyjęcia lub odrzucenia spadku. Obecnie jeżeli spadkobierca nie złoży żadnego oświadczenia to z mocy prawa nabędzie spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Z czym wiąże się jedno i drugie nabycia spadku? Z zakresem odpowiedzialności za długi.
Przyjęcie spadku wprost
Tzw. proste przyjęcie spadku oznacza, że odpowiadamy za wszystkie długi spadkowe, bez jakiegokolwiek ograniczenia. Odpowiedzialność jest nieograniczona. Jeżeli zatem spadkodawca miał dużo długów, proste przyjęcie spadku może się okazać bardzo dotkliwe w skutkach.
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza
Z kolei przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza polega na tym, że odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe ulega ograniczeniu.
Granicą odpowiedzialności jest wartość stanu czynnego spadku z chwili jego otwarcia. Innymi słowy musi zostać ustalona wartość składników wchodzących w skład spadku według stanu i wartości z chwili (dnia) śmierci spadkodawcy.
Wysokość stanu czynnego spadku ustala się w wykazie inwentarza lub w spisie inwentarza. Wykaz spadkobierca sporządza odrębnie lub wspólnie z innymi spadkobiercami, a następnie składa go w sądzie. Wykaz inwentarza można też złożyć przed notariuszem. Z kolei spis inwentarza sporządza komornik i jest tylko jeden. Jeżeli oba dokumenty zostały sporządzone, to spis inwentarza ma pierwszeństwo przed wykazem.
Spis inwentarza/Wykaz inwentarza
Oba dokumenty powinny zawierać wyczerpujący spis zarówno aktywów wchodzących do spadku, jak i długów spadkowych. Spadkobierca będzie bowiem zobowiązany spłacić długi wymienione odpowiednio w spisie albo w wykazie do wysokości wartości spadku w nich ustalonego.
Konsekwencją podstępnego pominięcia w wykazie inwentarza i odpowiednio spisie inwentarza zarówno aktywów, jak i pasywów (albo podstępnego podania długu nieistniejącego), będzie nieograniczona odpowiedzialność spadkobiercy.
Odpowiedzialność za długi spadkowe – spłata długów
W rezultacie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza a następnie sporządzenia wykazu inwentarza, spadkobierca spłaca długi spadkowe zgodnie z wykazem. Jednak należy pamiętać, że pozostali spadkobiercy mogli złożyć inne wykazy (np. mogli wiedzieć o jeszcze innych składnikach majątku albo innych długach), a wtedy należy je również uwzględnić przy spłacie długów. Nie można się zasłaniać przed wierzycielami nieznajomością innych wykazów inwentarza.
Jeżeli został sporządzony spis inwentarza, długi spłaca się zgodnie ze spisem. Innymi słowy jeżeli istnieje zarówno wykaz, jak i spis, spis ma pierwszeństwo.
Odrzucenie spadku
Trzecim możliwym do złożenia oświadczeniem jest odrzucenie spadku. Odrzucenie spadku powoduje, że spadkobierca w ogóle nie odpowiada za długi, ale też nie dostaje żadnych aktywów. Więcej o odrzuceniu spadku przeczytają Państwo tutaj.
Jeżeli potrzebujesz:
- porady prawnej z zakresu prawa spadkowego,
- pomocy w prowadzeniu sprawy spadkowej,
zapraszamy do kontaktu – adwokat Katowice – biuro@adwokatagk.pl tel. 322541818
Podstawa prawna: Kodeks cywilny
Stan prawny: 10.2021 r.