Przejmowanie pracowników lub klientów wydaje się zawsze, co najmniej, nieetyczne. Ale sprawa nie jest tak jednoznaczna. Kiedy przejmowanie pracowników lub kontrahentów jest czynem nieuczciwej konkurencji, a kiedy nie? O tym będzie dzisiejszy wpis.

[lwptoc]

Definicja nieuczciwego przejmowania

Przejmowanie pracowników oraz kontrahentów, jest uregulowane jako jeden z czynów nieuczciwej konkurencji w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Art. 12 tej ustawy stanowi, że:

1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest nakłanianie osoby świadczącej na rzecz przedsiębiorcy pracę, na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego, do niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych albo innych obowiązków umownych, w celu przysporzenia korzyści sobie lub osobom trzecim albo szkodzenia przedsiębiorcy.

Jak wielokrotnie wskazywały na to w swoich orzeczeniach sądy, przejmowanie pracowników lub kontrahentów stanowi naturalny mechanizm gospodarczy.

Kiedy przejmowanie jest dopuszczalne

Zasadniczo – przejmowanie pracowników czy klientów – jest uczciwe, gdy nie zmierza do zaszkodzenia przedsiębiorcy. Przejmowanie uczciwe sprowadza się głównie do atrakcyjności oferty przejmującego.

Nie stanowi naruszenia komentowanego przepisu złożenie klientowi konkurenta oferty lepszej usługi, jeśli nawet wiadomo, że osoba ta może naruszyć obowiązki umowne. Chyba że oferent wie, że łamie klauzulę wyłączności. Nie ulega wątpliwości, że oferowanie własnych towarów i usług – także kontrahentom innych przedsiębiorców – jest zwykłym elementem konkurencji w gospodarce rynkowej. W takim ujęciu również proponowanie zawarcia umowy osobie, która już zawarła umowę na dostawę tych samych towarów lub usług z innym przedsiębiorcą, a przez to nakłanianie tej osoby do rozwiązania umowy z dotychczasowym kontrahentem, nie jest niczym nagannym, a wręcz przeciwnie – można stwierdzić, że jest to zachowanie będące fundamentem rywalizacji przedsiębiorców na konkurencyjnym rynku.

Jeden z sądów orzekł, że: uczciwe przejmowanie klientów powinno być wynikiem atrakcyjności własnej oferty, natomiast niedopuszczalne jest zniechęcenie klientów do poprzedniego kontrahenta, jak również zobowiązanie się do zapłacenia kar umownych za klientów, którzy rozwiążą określoną umowę z dotychczasowym kontrahentem. Także podejmowanie działań skierowanych do klientów innego przedsiębiorcy ze wskazaniem jego firmy i propozycją przejścia do firmy oferenta niezależnie od propozycji rabatów związanych z przejściem należy uznać za nieuczciwe.  W obu przypadkach SA uznał, że szczególnie nachalny sposób (duża ilość ulotek, telefony) prowadzenia akcji związany z podaniem skutecznego sposobu rozwiązania umowy nie był uczciwy. Można bowiem przyjąć, że każda akcja marketingowa ma na celu pozyskanie nowych klientów. Akcje takie są często stosowane przez przedsiębiorców, jednakże nie każdy rodzaj akcji jest uczciwy.

Konsekwencje nieuczciwego przejmowania pracowników lub kontrahentów

W przypadku gdy doszło do nieuczciwego przejęcia pracownika lub kontrahenta, przedsiębiorca może wystąpić z następującymi roszczeniami:

• zaniechania niedozwolonych działań;
• usunięcia skutków niedozwolonych działań;
• złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;
• naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych;
• wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych;
• zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego – jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.