Czym jest to warunkowe umorzenie postępowania karnego? Kto i kiedy będzie mógł z niego skorzystać? Odpowiedzi na pytania znajdziecie w dzisiejszym wpisie dotyczącym warunkowego umorzenia postępowania karnego. Zapraszam do zapoznania się.
[lwptoc]
Czym jest warunkowe umorzenie postępowania karnego?
Warunkowe umorzenie postępowania karnego to innymi słowy zaniechanie prowadzenia postępowania karnego wobec sprawy. Jest to równoznaczne z uniknięciem przez sprawcę odpowiedzialności karnej za popełnienie przestępstwa. Jak się jednak domyślacie, nie jest to możliwość, z której może skorzystać każdy sprawca.
Przesłanki warunkowego umorzenia postępowania karnego
Żeby skorzystać z możliwości warunkowego umorzenia postępowania, należy łącznie spełnić szereg przesłanek.
Uprzednia niekaralność za przestępstwo umyślne
Przede wszystkim, z warunkowego umorzenia postępowania karnego będzie mógł skorzystać tylko sprawca, który nie był dotychczas prawomocnie skazany za przestępstwo umyślne. Przesłanka ta musi być aktualna na dzień orzekania o warunkowym umorzeniu postępowania karnego. Bez znaczenia przy tym pozostaje za jakie przestępstwo umyślna sprawca był wcześniej karany, ani na jaką karę. Dla porządku, wskazać należy, że fakt wcześniejszego skazania sprawcy za przestępstwo nieumyślne, odstąpienie od wymierzenia kary czy skazanie za wykroczenie, nie przekreślają możliwości warunkowego umorzenia postępowania karnego.
Maksymalna grożąca kara do 5 lat pozbawienia wolności
Kolejna przesłanka warunkująca możliwość skorzystania z warunkowego umorzenia postępowania karnego sprowadza się do grożącej sprawcy kary. Mianowicie, przestępstwo, którego sprawca się dopuścił nie może być zagrożone karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. Jak zweryfikować wysokość grożącej sprawcy kary? W bardzo prosty sposób – sięgając po kodeks karny i odszukując konkretny artykuł, z którego zarzucany czyn został zakwalifikowany. Jeśli górna granica tego zagrożenia wynosi nie więcej niż 5 lat lub przestępstwo jest zagrożone karą łagodniejszą (grzywna lub ograniczenie wolności), można przejść do sprawdzania kolejnej przesłanki.
Okoliczności popełnienia czynu nie budzące wątpliwości
W przeciwieństwie do dwóch poprzednich przesłanek, przesłanka, żeby okoliczności popełnienia czynu nie budziły wątpliwości, jest przesłanką ocenną. Ocennymi będą również kolejne omawiane przesłanki warunkowego umorzenia postępowania karnego.
W toku postępowania muszą zatem zostać wyjaśnione okoliczności, w jaki sposób doszło do popełnienia przestępstwa. Innymi słowy, sąd, orzekający o warunkowym umorzeniu postępowania, nie może mieć w tym zakresie żadnych wątpliwości.
Czy to znaczy, że sprawca musi przyznać się do popełnienia zarzucanego mu przestępstwa? Otóż nie. Wyjaśnienia podejrzanego, a następnie oskarżonego, nie są jedynym dowodem w sprawie. Do orzeczenia warunkowego umorzenia postępowania karnego może dojść również w sytuacji, w której sąd, na podstawie innych zgromadzonych w sprawie dowodów, ustali, że okoliczności popełnienia przestępstwa nie budzą wątpliwości.
Stopień winy sprawcy i stopień społecznej szkodliwości czynu nie są znaczne
Warunkowe umorzenie postępowania karnego będzie możliwe tylko wtedy, jeśli stopień winy sprawy i stopień społecznej szkodliwości czynu nie są znaczne. W dużym uproszczeniu – warunkowe umorzenie postępowania karnego będzie możliwe w przypadku drobnych przestępstw. Czyli takich, co do których nie zachodzi potrzeba surowego karania sprawcy.
Pozytywna prognoza kryminologiczna
Wreszcie, warunkowe umorzenie postępowania karnego będzie możliwe tylko wówczas, jeśli sąd ustali, że w stosunku do sprawcy zachodzi tzw. pozytywna prognoza kryminologiczna. Oznacza to, że właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia sprawcy będą uzasadniać przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.
Podsumowanie
Jak się okazuje, nie zawsze ustalenie w toku postępowania karnego sprawstwa i winy oskarżonego będzie prowadziło do jego skazania. Jeśli spełnione zostaną ww. przesłanki, sprawca będzie mógł wnioskować o warunkowe umorzenie wobec niego postępowania karnego. Informacja o warunkowym umorzeniu postępowania będzie co prawda zamieszczana w Krajowym Rejestrze Karnym, ale nie jako informacja o skazaniu, ale jako informacja o zastosowaniu środka probacyjnego. W świetle prawa, sprawca, wobec którego zastosowano warunkowe umorzenie postępowania karnego, w dalszym ciągu będzie traktowany jako osoba niekarana. Taka też informacja będzie widniała na zaświadczeniu wydawanym przez Krajowy Rejestr Karny.
Podstaw prawna: Kodeks karny
Stan prawny: 01.2021 r.
Jeżeli potrzebujesz pomocy, zapraszamy do kontaktu – adwokat Katowice – e-mail: biuro@adwokatagk.pl, tel.: 32 254 18 18.
Zapraszam również do zapoznania się z pozostałymi wpisami o tematyce karnej – klikając TUTAJ.