Konsekwencje niezłożenia dokumentów finansowych w KRS na czas
Jeśli spółka zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców nie składa na czas wymaganych dokumentów, na przykład sprawozdań finansowych – sąd rejestrowy może ją do tego przymusić.
Postępowanie przymuszające
W tym celu sąd rejestrowy wszczyna postępowanie przymuszające. Na czym polega takie postępowanie, o tym poniżej.
Wezwanie
Najpierw wzywa do złożenia brakujących dokumentów w dodatkowym terminie (jest to termin ustawowy 7-dniowy [choć w tym przedmiocie oczywiście w doktrynie można znaleźć rozbieżności, ostatecznie przeważające stanowisko jest takie, jak wskazałam], a zatem nie można go przedłużyć ani skrócić), pod rygorem zastosowania grzywny;
I tu wskazać należy z aspektów formalnych – że wezwanie następuje w formie postanowienia. Kierowane jest do osób obowiązanych do złożenia danych dokumentów/ informacji, czyli np. do członków zarządu (a nie do spółki).
Jeśli interesują Cię inne tematy z kategorii SPÓŁKI, zajrzyj do innych wpisów tutaj.
Jeżeli potrzebujesz pomocy, zapraszamy do kontaktu – adwokat Katowice – biuro@adwokatagk.pl tel. 322541818
Grzywna
Następnie sąd wymierza grzywnę; jeśli to nadal nie pomoże – sąd może ponawiać grzywnę.
Wymierzenie grzywny następuje również w formie postanowienia. Odnośnie tego na kogo sąd nakłada grzywnę – czy dalej na osoby wchodzące w skład organu, czy na podmiot rejestrowy – znowu jest w doktrynie rozbieżność[1]. Ja spotkałam się w praktyce z postanowieniami o nałożeniu grzywny na poszczególne osoby wchodzące w skład organu. Z resztą taka praktyka wydaje się być konsekwentna i prawidłowa (tzn. w konsekwencji wezwania poszczególnych osób do złożenia dokumentów czy uzupełnienia składu organu, naturalne jest obciążenie grzywną tych osób; po drugie również literalna wykładnia przepisu wskazuje na prawidłowość takiego postępowania – przepis stanowi o nałożeniu grzywny na obowiązanych, a nie na podmiot obowiązany czy osobę prawną, o której mowa np. w ust. 1a komentowanego przepisu).
Kolejna grzywna
Jeśli pierwsza grzywna nie zadziała, sąd może wymierzać kolejne. Nie ma limitu ilości nałożonych grzywien. Jest limit kwotowy. I tak w pierwszych dwóch postanowieniach o nałożeniu grzywny, kota grzywny nie może przekroczyć 15 000 zł jednorazowo. Od trzeciego postanowienia, jedyny limit wyznacza kwota 1 mln zł (vide art. 1052 kpc).
Do grzywny stosuje się postanowienia kpc o egzekucji roszczeń niepieniężnych, z wyłączeniem art. 1053 k.p.c. przewidującego zamianę grzywny na areszt w razie jej niewykonania.
Grzywna podlega zatem ściągnięciu w razie niezapłacenia w terminie (postanowieniu o nadaniu grzywny można nadać rygor natychmiastowej wykonalności – art. 6945 § 3 kpc). Powyższa sprawa nie jest tak oczywista jak się wydaje, bo na przestrzeni lat obowiązywania tego przepisu (w różnych jego wersjach), twierdzono w doktrynie, że grzywny tej nie można ściągnąć przymusowo. To jednak wydaje się całkiem nielogiczne, skoro nie można jej zamienić na areszt, to na czym miałaby polegać jej funkcja represyjna czy penalna, bo takie funkcje również ma spełniać – oprócz funkcji przymuszającej. Obecnie jednak sytuacja wydaje się nie budzić wątpliwości interpretacyjnych i możliwość przymusowego ściągnięcia grzywny istnieje.
Same postanowienia o wezwaniu do złożenia dokumentów/uzupełnienia braków, jak i postanowienia o nałożeniu grzywien podlegają zaskarżeniu (na mocy 1055 kpc). To również nie jest tak oczywiste, bo dotychczas także i ten aspekt był przedmiotem sporów w doktrynie.
Wykreślenie spółki z KRS
Jeśli wymierzane grzywny nadal nie przyniosą efektu, sąd może dokonać czynności z urzędu (jeśli ma wystarczające dane). Jeśli nie ma danych (a tak jest w sytuacji wpisu wzmianki o dokumentach finansowych), może umorzyć postępowanie. Zaś w skrajnych przypadkach, sąd może nawet wykreślić podmiot z rejestru, a konkretniej wszcząć postępowanie likwidacyjne z urzędu – art. 25a ustawy o KRS,o czym pisałam już wcześniej w artykule Martwe spółki.
Co najważniejsze jednak z praktycznego punktu widzenia, w przypadku wykonania obowiązku rejestrowego przez osobę obowiązaną, nawet już po nałożeniu grzywny (ale przed jej zapłatą czy ściągnięciem), grzywna podlega umorzeniu. Nie podlegają jednak zwrotowi kwoty grzywien ściągnięte, czy uregulowane dobrowolnie.
[1] Dębska Monika, Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym. Komentarz, LexisNexis 2013, „Grzywna nakładana jest na podmiot wpisany do rejestru, a nie na poszczególne osoby wchodzące w skład organów”;
Przeciwnie: Zamojski Łukasz, Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym. Komentarz, LexisNexis 2009, „sąd w drodze postanowienia nakłada grzywnę na każdą z obowiązanych osób”
Jeśli interesują Cię inne tematy z kategorii SPÓŁKI, zajrzyj do innych wpisów tutaj.
Stan prawny na 10.2019
